ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi, eski Başkan Donald Trump döneminde uygulamaya konulan genel ithalat vergilerini anayasaya aykırı bularak iptal etti. Mahkeme, Başkan’ın Uluslararası Olağanüstü Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamında uyguladığı genel tarifelerin yasal dayanağı olmadığını belirtti.

Kararda, “Mahkeme, Başkan’ın tarifeleri bir baskı aracı olarak kullanmasının etkili olup olmadığına değil, federal yasaların buna izin verip vermediğine bakar. Bu uygulama, yasaya aykırı olduğu için geçersizdir” ifadelerine yer verildi.

Karar, Trump’ın tüm ülkeleri kapsayan yüzde 10’luk genel vergi uygulamasını geçersiz kılıyor. Çelik, alüminyum gibi sektör bazlı vergiler ise karar kapsamı dışında bırakıldı.

Beyaz Saray’dan Tepki: “Mahkemenin Yetkisi Sorgulanmalı”
Kararın ardından Beyaz Saray, temyize başvurdu. Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, “Dış ticaret açığı bir ulusal krizdir. Bu konuda seçilmemiş yargıçlar değil, Başkan karar vermelidir” açıklamasını yaptı. Trump ise sosyal medya platformu Truth Social’da, “Başkan Trump her konuda haklıydı” yazılı bir görsel paylaştı.

Finans Piyasaları Kararı Memnuniyetle Karşıladı
Mahkeme kararının ardından finans piyasaları olumlu tepki verdi. Dolar değer kazanırken, Wall Street ve Asya borsalarında yükseliş görüldü. Güney Kore ve Hong Kong yetkilileri, kararın küresel ticaret ortamına olumlu katkı sağlayabileceğini ifade etti.

Uzmanlar: Karar Trump’ın Müzakere Stratejisini Zayıflatır
Uzmanlara göre karar, Trump’ın müzakerelerde genel tarifeleri bir tehdit unsuru olarak kullanma stratejisine ciddi darbe vurabilir. Ancak Trump’ın sektör bazlı vergilerle aynı etkiyi yaratabilecek başka yollar arayabileceği belirtiliyor.

Davalar Sürüyor
Karar, küçük ithalatçı firmalar ve 12 eyaletin açtığı davaların birleştirilmesiyle alındı. Trump yönetiminin genel tarifelerine karşı açılmış beş ayrı dava daha sürüyor. Adalet Bakanlığı bu davaların reddini isterken, mahkemelerin Kongre yerine böyle bir karara varamayacağını savunuyor.

Geri Plan:
Trump, 2025’in başında dış ticaret açığını "ulusal acil durum" ilan ederek, tüm ithalata yüzde 10 oranında vergi getirmişti. Kısa sürede bu tarifelerin bazıları askıya alınmış, özellikle Çin’le yürütülen müzakereler nedeniyle bazı vergiler geçici olarak düşürülmüştü. Ancak mahkemenin kararı, bu genel uygulamayı yasal zeminden yoksun bıraktı.