CHP Niğde Milletvekili ve TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, hal yasası konusunda yıllardır devam eden tartışmalara ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Gürer, fiyat dalgalanmalarının sebebinin hal yasasından çok, üreticinin yeterince desteklenmemesi olduğunu vurguladı.

2012’de yürürlüğe giren hal yasasının “fahiş fiyatları düşürme” vaadiyle kamuoyuna sunulduğunu hatırlatan Gürer, “Aradan yıllar geçti ama tüketici hâlâ ürünlere yüksek fiyatlarla ulaşıyor. Sorunun kaynağı hal yasası değil, destek verilmeyen üreticidir” dedi.

“Verim geriliyor, çiftçi topraktan uzaklaşıyor”

Girdi maliyetlerinin yükseldiğini belirten Gürer, pek çok ürün grubunda üretimin azaldığına dikkat çekti:
“Sebzede, tahılda, hububatta, bakliyatta düşüş var. Girdi maliyetleri yüksek, çiftçi kazanamadığı için ekim alanları daralıyor. İcralar artıyor. Çiftçi toprağından kopuyor.”

Hal yasasında yapılacak değişikliklerin tek başına çözüm olmayacağını söyleyen Gürer, esas gündemin üreticinin desteklenmesi olduğunu belirtti.

“Tarım Kanunu uygulanmıyor: Ayrılması gereken 750 milyar, bütçede 168 milyar”

Tarım Kanunu’na göre çiftçiye verilmesi gereken yıllık desteğin, milli gelirin en az yüzde 1’i olması gerektiğini hatırlatan Gürer, “2026 yılı için çiftçiye verilmesi gereken destek 750 milyar lirayken, bütçeye sadece 168 milyar konmuş. Bu rakamlarla çiftçi ayakta kalamaz” dedi.

“Marketler tarladan alıyor, yine aynı fiyata satıyor”

Perakende zincirlerinin piyasadaki belirleyici rolüne işaret eden Gürer, sorunun yalnızca hal sistemiyle sınırlı olmadığını söyledi:
“Marketler sözleşmeli ekim yaptırıyor, ürünü tarladan alıp rafa koyuyor, yine halden çıkan ürünle aynı fiyata satıyor. Sorun aracılık sisteminin yönetilememesi.”

“Çözüm açık: Üretici desteklenmeli, ithalat azaltılmalı”

Gürer, tarımda yıllardır bilinen sorunların çözümünün de net olduğunu vurguladı:
“Aracılık sistemi düzenlenmeli, ithalat azaltılmalı, çiftçi ve üretici güçlü şekilde desteklenmeli. Üretim artmadan fiyat istikrarı sağlanamaz.”